Ashwagandha (witania ospała, żeń-szeń indyjski) - co to jest i jak działa?
Ashwagandha zdobyła dużą popularność na przestrzeni ostatnich kilku lat, dzięki swoim licznym właściwościom prozdrowotnym. Od wieków stosowana w Indiach, obecnie cieszy się uznaniem również w zachodnich krajach jako adaptogen1. W tym artykule dowiesz się, czym jest ashwagandha, jakie ma właściwości oraz na co warto ją stosować.
Co musisz wiedzieć? Ashwagandha, inaczej witania ospała lub żeń-szeń indyjski, to naturalny adaptogen, który pomaga organizmowi radzić sobie ze stresem i wspiera ogólną równowagę psychiczną oraz fizyczną organizmu. Może poprawiać jakość snu, wspierać koncentrację, odporność i poziom energii. U mężczyzn może korzystnie wpływać na jakość nasienia i poziom testosteronu, a u kobiet wspierać równowagę hormonalną. Regularne stosowanie ashwagandhy może zwiększyć odporność organizmu na stres i poprawić samopoczucie, jednak warto wybierać preparaty standaryzowane na wysoką zawartość składników aktywnych i stosować je zgodnie z zaleceniami lub po konsultacji z lekarzem w przypadku jakichkolwiek wątpliwości.
Ashwagandha, witania ospała, żeń-szeń indyjski – co to jest?
Ashwagandha (withania somnifera), znana również jako witania ospała lub żeń-szeń indyjski, to niewielki półkrzew o charakterystycznych szarych włoskach na liściach. Jej naturalnym środowiskiem jest południowo-wschodnia Azja, jednak roślinę coraz częściej znaleźć można także na terenie krajów śródziemnomorskich, a także w Himalajach, Afryce, Przylądku Dobrej Nadziei czy Australii[1].
Co jest szczególnego w ashwagandzie? Warto przyjrzeć się cennym składnikom tej rośliny. W ashwagandzie znaleźć można przede wszystkim związki wykazujące aktywność biologiczną, takie jak:
- alkaloidy,
- witanolidy,
- flawonoidy,
- saponiny,
- kumaryny,
- glikowitanolidy1.
Jakie właściwości ma ashwagandha?
Ashwagandha to jeden z najpopularniejszych adaptogenów, inaczej roślin adaptogennych, czyli substancji, które pomagają organizmowi przystosować się do stresu i intensywnego wysiłku fizycznego[2]. Regularne stosowanie żeń-szenia indyjskiego może przynieść wiele korzyści zdrowotnych2. Na co konkretnie można stosować ashwagandhę?
Oto, na co szczególnie warto zwrócić uwagę1,[3].
Ashwagandha:
- wspiera odporność na stres i łagodzi jego skutki,
- wspomaga sprawność umysłową i fizyczną oraz witalność organizmu,
- ma pozytywny wpływ na sen,
- ma właściwości antyoksydacyjne,
- wspomaga zdrowie skóry i efekt odmłodzenia,
- wspiera prawidłowe działanie układu krążenia i serca,
- wspiera sprawność seksualną.
Kto może skorzystać na suplementacji ashwagandhy?
- Osoby narażone na stres – ashwagandha pomaga organizmowi przystosować się do trudnych sytuacji i wspiera dobre samopoczucie.
- Osoby z problemami ze snem – ułatwia zasypianie i poprawia jakość snu, dlatego często zaleca się jej przyjmowanie wieczorem.
- Osoby prowadzące intensywny tryb życia – wspiera organizm w walce ze zmęczeniem i pomaga utrzymać wysoki poziom energii.
- Sportowcy – może zwiększać wytrzymałość fizyczną, wspomaga adaptację do wysiłku.
- Mężczyźni dbający o płodność – badania wskazują, że ashwagandha może poprawiać jakość nasienia.
- Osoby pracujące umysłowo – wspomaga koncentrację, pamięć i funkcje poznawcze.
- Osoby dbające o ogólną kondycję i zdrowie – wykazuje potencjał wspierający odporność, układ krążenia oraz może działać antyoksydacyjnie i odmładzająco.
Kto powinien unikać ashwagandhy?
Mimo wielu cennych właściwości, żeń-szeń indyjski nie jest odpowiedni dla wszystkich osób.
- Substancji powinny unikać kobiety w ciąży i karmiące piersią.
- Trzeba pamiętać również, że substancja może wchodzić w interakcje z lekami.
Jeśli nie masz pewności czy ashwagandha jest dla Ciebie, w razie wątpliwości zawsze warto zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty.
Na co pomaga ashwagandha?
- zwiększa odporność na stres – pomaga zmniejszyć podatność na stres i łagodzić jego skutki2,
- poprawia jakość snu – może to wynikać z tego, że wspiera odprężenie organizmu2,[4],
- wspiera funkcje poznawcze – pomaga utrzymać optymalną sprawność umysłową, w tym zdolność uczenia się i pamięć2,
- wspiera sprawność seksualną – pozytywnie wpływa na zdrowie narządów płciowych i jakość nasienia u mężczyzn2,[5],
- wspiera układ krążenia – wspiera pracę serca i układu krążenia2,
- pomaga utrzymać skórę w dobrej kondycji2,
- pomaga w utrzymaniu sprawności fizycznej2.
Jak witania ospała wpływa na zdrowie reprodukcyjne?
Badania wskazują, że witania ospała może pozytywnie wpływać na zdrowie narządów płciowych2. Wykazano, że ashwagandha zwiększa liczbę i ruchliwość plemników oraz ma pozytywny wpływ na jakość nasienia u mężczyzn7,[6]. Dla kobiet żeń-szeń indyjski może okazać się wsparciem w regulacji hormonów i redukcji stresu, co może pozytywnie wpływać na sprawność seksualną1,[7].
Jaki suplement z ashwagandhą wybrać?
Sięgając po ashwagandhę warto zwrócić uwagę na jakość wyciągu. Suplement diety Naturell Ashwagandha wyróżnia wysoka zawartość składnika aktywnego – jedna tabletka zawiera 140 mg ekstraktu z ashwagandhy (Withania somnifera), standaryzowanego na zawartość minimum 7% witanolidów.
Ashwagandha marki Naturell otrzymała główną nagrodę w plebiscycie Znakomitość Roku DOZ.PL 2024 w kategorii Trendmaster. To wyróżnienie jest nie tylko potwierdzeniem dużej popularności tej adaptogennej rośliny, ale także uznaniem jej wyjątkowych właściwości.
Polecane produkty Naturell:
FAQ – odpowiedzi na pytania o ashwagandhę
1. Na co pomaga ashwagandha?
Ashwagandha wspiera odporność organizmu na stres, pomaga w utrzymaniu równowagi emocjonalnej i poprawia jakość snu. Może także korzystnie wpływać na poziom energii, koncentrację oraz kondycję fizyczną i psychiczną.
2. Kiedy najlepiej brać ashwagandhę – rano czy wieczorem?
Najczęściej zaleca się przyjmowanie ashwagandhy wieczorem, ponieważ może wspierać relaks i jakość snu. Osoby stosujące ją dla poprawy energii i koncentracji mogą przyjmować ją rano lub w południe – wszystko zależy od indywidualnej reakcji organizmu. Wszelkie wątpliwości warto konsultować z lekarzem lub farmaceutą.
3. Czy ashwagandha jest bezpieczna?
Suplementy z ashwagandhą należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta. Nie zaleca się jej jednak kobietom w ciąży i karmiącym piersią, a także osobom przyjmującym niektóre leki. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.
Przypisy:
[1] Połumackanycz M., Forencewicz A., Wesołowski M., Viapiana A., Ashwagandha (Withania somnifera L.) – roślina o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych, Farmacja Polska, ISSN 0014-8261 (print); ISSN 2544-8552 (on-line)
[2] Ashwagandha wspiera odporność na stres i łagodzi jego skutki. Ashwagandha wspomaga sprawność umysłową i fizyczną oraz witalność organizmu. Ashwagandha ma pozytywny wpływ na sen. Ashwagandha ma właściwości antyoksydacyjne, wspomaga zdrowie skóry i efekt odmłodzenia. Ashwagandha wspiera prawidłowe działanie układu krążenia i serca. Ashwagandha wspiera sprawność seksualną.
[3] Ashwagandha, NIH, https://ods.od.nih.gov/factsheets/Ashwagandha-HealthProfessional/
[4] Chandrasekhar K, Kapoor J, Anishetty S. A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian J Psychol Med. 2012;34(3):255-262. doi:10.4103/0253-7176.106022
[5] Nasimi Doost Azgomi R, Nazemiyeh H, Sadeghi Bazargani H, et al. Comparative evaluation of the effects of Withania somnifera with pentoxifylline on the sperm parameters in idiopathic male infertility: A triple-blind randomised clinical trial. Andrologia. 2018;50(7):e13041. doi:10.1111/and.13041
[6] Santos HO, Howell S, Teixeira FJ. Beyond tribulus (Tribulus terrestris L.): The effects of phytotherapics on testosterone, sperm and prostate parameters. J Ethnopharmacol. 2019;235:392-405. doi:10.1016/j.jep.2019.02.033
[7] Majeed M, Nagabhushanam K, Mundkur L. A standardized Ashwagandha root extract alleviates stress, anxiety, and improves quality of life in healthy adults by modulating stress hormones: Results from a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Medicine (Baltimore). 2023;102(41):e35521. doi:10.1097/MD.0000000000035521