Witamina A (beta-karoten i retinol) - na co działa i jakie ma właściwości?
Witamina A występuje w dwóch formach – retinolu i karotenoidów – i jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dowiedz się, jakie ma właściwości, w jakich produktach znajdziesz jej najwięcej i kiedy warto stosować ją w suplementach diety.
Jakie właściwości ma witamina A?
Witamina A należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, którą Twój organizm pozyskuje z jedzenia. Jest ona niezwykle ważna dla organizmu, bo pomaga:
- zachować prawidłowe widzenie,
- w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego,
- utrzymać zdrową skórę5.
Witamina A występuje w jedzeniu i suplementach diety w dwóch formach:
- retinolu i jego pochodnych,
- karotenoidów, w tym na przykład jako beta-karoten, które organizm częściowo jest w stanie przekształcić w witaminę A.
W czym jest witamina A? Jakie są jej główne źródła w jedzeniu?
Retinol w żywności
Witaminę A w formie retinolu znajdziesz w produktach pochodzenia zwierzęcego. Główne źródła tej formy witaminy to na przykład:
- ryby,
- wątróbka,
- jaja,
- nabiał.
Beta-karoten w jedzeniu
Karotenoidy można znaleźć przede wszystkim w czerwonych, żółtych, pomarańczowych, a także zielonych warzywach oraz owocach.
Produkty bogate w witaminę A w formie beta-karotenu to:
- marchewka,
- mango,
- soczewica,
- ciemnozielone warzywa liściaste,
- amarantus,
- szpinak2.
Czy jest możliwy nadmiar witaminy A?
Czy należy obawiać się nadmiaru witaminy A? Jeśli dostarczasz ją głównie z codziennej diety, nie ma powodów do niepokoju – organizm potrafi regulować jej przyswajanie z pożywienia. W praktyce ryzyko nadmiaru najczęściej dotyczy wysokich dawek witaminy A w formie syntetycznej, które występują w niektórych specjalistycznych preparatach dostępnych na receptę.
Suplementacja witaminy A w postaci beta-karotenu
Czy warto suplementować witaminę A i kto może na tym skorzystać? W suplementach diety witamina A najczęściej występuje w postaci beta-karotenu, czyli tzw. prowitaminy A, jak np. w suplemencie diety Naturell Beta-karoten + E.
Beta-karoten to związek, który organizm przekształca w aktywną formę witaminy A w takiej ilości, jaka jest mu potrzebna – dlatego uważa się go za bezpieczniejszą opcję w porównaniu do gotowej formy retinolu.
Suplementy zawierające beta-karoten są popularne wśród osób, które chcą zadbać o zdrowy wygląd skóry5. Witamina A może być również wartościowym składnikiem dla tych, którzy chcą wspierać prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz utrzymać dobre widzenie5.
Witamina A na twarz, czyli retinol na piękną cerę
Witamina A to popularny składnik kosmetyków i produktów do pielęgnacji twarzy. Znajdziemy ją między innymi w kremie i serum. Produkty te są często opisywane jako wspierające regenerację skóry. Witamina A na twarz występuje w różnych formach, z których najpopularniejszą jest retinol.
Warto jednak pamiętać, że produkty z retinolem najlepiej stosować wieczorem i zawsze łączyć je z ochroną przeciwsłoneczną w ciągu dnia, ponieważ witamina A może zwiększać wrażliwość skóry na promieniowanie UV.
Bibliografia:
- Vitamin A and Carotenoids National Institutes of Health, https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-Consumer/
- Beta Carotene – an overview, ScienceDirect, https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/beta-carotene
- Vitamin A, The Nutrition Source, https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-a/
- Zasada M, Budzisz E. Retinoids: active molecules influencing skin structure formation in cosmetic and dermatological treatments. Postepy Dermatol Alergol. 2019;36(4):392-397. doi:10.5114/ada.2019.87443
- Witamina A pomaga zachować zdrową skórę. Witamina A pomaga w utrzymaniu prawidłowego widzenia. Witamina A pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego.