Jak poprawić koncentrację u dziecka? Ćwiczenia na koncentrację dla dzieci

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie są najczęstsze przyczyny problemów z koncentracją u dzieci i co można z tym zrobić,
• jak poprawić koncentrację u dziecka dzięki ćwiczeniom, aktywności fizycznej i technikom uważności,
• jak dieta i codzienne nawyki wspierają koncentrację uwagi u dzieci.

Jak wzmacniać koncentrację u dziecka? Poprawa koncentracji u dziecka to proces, który łączy ćwiczenia umysłowe, aktywność fizyczną, techniki oddechowe i dobrze zbilansowaną dietę. Kluczowe jest też stworzenie spokojnego, dobrze zorganizowanego środowiska do nauki i codzienne wsparcie emocjonalne. Dowiedz się więcej!

Dlaczego koncentracja jest ważna dla dziecka?

Umiejętność sprawnego koncentrowania się pozwala dziecku lepiej się uczyć, rozumieć nowe informacje i rozwiązywać problemy. To umiejętność niezbędna nie tylko w szkole, ale też w codziennych sytuacjach — przy zabawie, rozmowie czy wykonywaniu prostych obowiązków.

Lepsza koncentracja to też łatwiejsze budowanie relacji z rówieśnikami, bo dziecko uważniej słucha, reaguje i lepiej rozumie innych.

Co wpływa na koncentrację u dzieci?

Kluczowe jest otoczenie — ciche, uporządkowane miejsce do nauki, bez rozpraszaczy. Duże znaczenie ma też rutyna dnia — stałe pory nauki, odpoczynku, posiłków i snu pomagają mózgowi pracować efektywniej.

Problemy z koncentracją u dziecka mogą nasilać się, gdy wokół jest zbyt dużo bodźców:

• telewizor,
• telefon,
• głośna muzyka,
• hałas,
• zbyt długie korzystanie z ekranów.

Jakie ćwiczenia umysłowe poprawiają koncentrację u dzieci?

Ćwiczenia umysłowe dla dzieci są świetnym sposobem na rozwijanie skupienia. Świetnie sprawdzają się gry i zabawy typu:

• memory,
• puzzle,
• szachy i warcaby,
• labirynty,
• zagadki logiczne,
• gry edukacyjne (planszowe lub komputerowe),
• układanki, w tym układanie klocków,
• zabawy w naśladowanie rytmu, np. wystukując go na bębenku,
• odrysowywanie (uwaga dziecka skupia się na precyzji),
• kolorowanie,
• czytanie i streszczanie krótkich tekstów.

To nie tylko zabawa, ale też realny trening mózgu — gry rozwijają pamięć roboczą, spostrzegawczość i zdolność utrzymania uwagi przez dłuższy czas.

Dlaczego ruch pomaga dzieciom w poprawie koncentracji?

Ruch to naturalny sposób na poprawę koncentracji^[1]. Aktywność fizyczna poprawia krążenie, dotlenia mózg i redukuje napięcie. Krótki spacer, kilka przysiadów czy skakanie na skakance przed nauką może znacząco zwiększyć zdolność skupienia. Jeszcze lepiej działa regularny sport, joga dla dzieci czy zajęcia taneczne — to nie tylko wsparcie dla ciała, ale też trening dla mózgu.

Jak techniki oddechowe i mindfulness wpływają na koncentrację dziecka?

Proste techniki oddechowe pomagają dziecku się wyciszyć i skupić. Głębokie, spokojne oddychanie aktywuje układ nerwowy odpowiedzialny za relaks, co bezpośrednio wpływa na poprawę koncentracji. Świetnie sprawdzają się też techniki mindfulness dla dzieci, np. skupianie się na dźwiękach, zapachach albo obserwowanie swojego oddechu przez kilkadziesiąt sekund. To skuteczny sposób, aby zatrzymać się na chwilę i skupić uwagę na jednym zadaniu.

Dieta wspierająca koncentrację u dzieci

Kwasy omega-3 (a dokładnie DHA), obecne m.in. w orzechach włoskich, siemieniu lnianym i oleju z alg, wspierają pracę mózgu^[2]. Stały poziom energii zapewniają dobrej jakości węglowodany — pełnoziarniste pieczywo, kasze, płatki owsiane — w połączeniu z białkiem, np. z roślin strączkowych.

Nie można też zapominać o nawodnieniu — nawet niewielkie odwodnienie obniża zdolność koncentracji i zapamiętywania.

Jak zabawy sensoryczne wspierają rozwój koncentracji?

Zabawy sensoryczne dla dzieci to nie tylko rozwijanie zmysłów, ale też doskonały trening uwagi.

Zabawy angażujące mózg do skupienia się na jednej czynności, to m.in.:

• tor przeszkód,
• zabawy z masą plastyczną,
• układanie wzorów z różnych faktur,
• rozpoznawanie dźwięków.

Im bardziej różnorodne bodźce — dotykowe, słuchowe, wzrokowe — tym lepszy trening dla  mózgu i koncentracji uwagi.

Jak stworzyć miejsce do nauki, które sprzyja koncentracji dziecka?

Miejsce do nauki powinno być dobrze oświetlone, z wygodnym krzesłem i biurkiem dopasowanym do wzrostu dziecka. Warto też zadbać o to, aby w zasięgu nie było telefonów, tabletów ani włączonego telewizora. Czasami pomaga też podzielenie pracy na krótkie odcinki — na przykład 20 minut nauki, 5 minut przerwy.

Wsparcie emocjonalne ma ogromne znaczenie dla koncentracji

Brak koncentracji u dziecka często nie wynika z „lenistwa”, tylko z przeciążenia, stresu albo zbyt wysokich oczekiwań. Dlatego wsparcie emocjonalne dla dzieci jest tak ważne. Rozmowa o emocjach, zrozumienie i wspólne szukanie rozwiązań pomagają dziecku poczuć się bezpiecznie — a to prosta droga do lepszego skupienia i większej motywacji.

Przypisy:

^[1] Committee on Physical Activity and Physical Education in the School Environment; Food and Nutrition Board; Institute of Medicine; Kohl HW III, Cook HD, editors. Washington (DC): National Academies Press (US); 2013 Oct 30., Physical Activity, Fitness, and Physical Education: Effects on Academic Performance, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK201501

^[2] Francisca Echeverría González, Rodrigo Valenzuela Báez, IN TIME: IMPORTANCE OF OMEGA 3 IN CHILDREN’S NUTRITION, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5417803.
Kwas dokozaheksaenowy (DHA) przyczynia się do utrzymania prawidłowego funkcjonowania mózgu. Korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 250 mg DHA dziennie.