Witamina D – właściwości, działanie, źródła, suplementacja

Witamina D wspiera zdrowe kości, odporność i prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Choć najlepiej przyswajana jest ze słońca, w praktyce warto uzupełniać jej poziom także suplementami.
Witamina D – właściwości, działanie, źródła, suplementacja. Uśmiechnięta blondwłosa mama niesie roześmianą córeczkę na plecach w letni słoneczny dzień w ogrodzie, z tyłu widać drzewa i dom.
Autor: Redakcja Naturell
Data publikacji: 25.08.2022

Witamina D jest niezbędna dla naszego dobrego samopoczucia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ma wpływ na stan naszych kości i pracę układu odpornościowego, a także na płodność, wygląd cery, włosów i paznokci. Sprawdź, jakie są źródła witaminy D w pożywieniu i dlaczego tak ważne jest dla jej syntezy słoneczne światło. Dowiedz się też, kiedy i w jakiej ilości suplementować witaminę D.

Co musisz wiedzieć? Witamina D jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania organizmu – wspiera zdrowe kości, mięśnie oraz układ odpornościowy. Najlepiej przyswajana jest ze słońca, ale w naszej strefie klimatycznej suplementacja, szczególnie od jesieni do wiosny, pomaga utrzymać jej optymalny poziom. Warto przyjmować witaminę D3 w trakcie posiłków z tłuszczem, a porcja wit D powinna być dopasowana do wieku, trybu życia i pory roku.

Jakie właściwości ma witamina D?

Witamina D została odkryta w 1918 roku. Nazwa ta odnosi się do grupy organicznych związków steroidowych rozpuszczalnych w tłuszczach. Witamina D w przyrodzie występuje w dwóch postaciach. Są to:

  • ergokalcyferol, nazywany witaminą D2 – jest on syntetyzowany przez rośliny oraz grzyby, nie występuje naturalnie w organizmach zwierzęcych, przez co jest trudniej przyswajalny przez człowieka.
  • cholekalcyferol, czyli witamina D3 – to postać witaminy D syntetyzowana przez organizmy zwierzęce, w tym ludzki.

Rola witaminy D w ludzkim organizmie jest nie do przecenienia. Witamina D wszechstronnie wspiera jego prawidłowe funkcjonowanie. Wspomaga m.in.:

  • prawidłowy proces wchłaniania się wapnia i fosforu,
  • utrzymanie zdrowych kości i zębów,
  • pracę układu odpornościowego,
  • prawidłowe funkcjonowanie mięśni,
  • gospodarkę wapniowo-fosforową.

Jakie są najlepsze źródła witaminy D?

W przypadku składnika, jakim jest witamina D, źródła w pożywieniu to przede wszystkim oleje roślinne i niektóre gatunki grzybów. Chodzi tu głównie o witaminę D2.

Natomiast źródłem witaminy D3 w pożywieniu są głównie tłuste ryby morskie. Najwięcej witaminy D3 mają:

  • węgorz,
  • śledzie,
  • sardynki,
  • łosoś,
  • dorsz.

Pewne jej ilości zawierają także ser żółty, żółtka i masło.

Podstawowym źródłem witaminy D3 jest jednak światło słoneczne, pod którego wpływem ludzki organizm syntetyzuje cholekalcyferol, czyli witaminę D3. Warunkiem wytworzenia dostatecznej jej ilości jest odpowiednio długa ekspozycja na działanie słońca. Zaleca się korzystać z niej około 15 minut dziennie, najlepiej w godzinach 10-15.

Jeśli stosujemy krem z filtrem słonecznym, kąpiel słoneczna powinna trwać odpowiednio dłużej. Wystarczy ekspozycja nieosłoniętej skóry twarzy, ramion i na przykład ud, nie musimy koniecznie udawać się na plażę. Warto jednak wiedzieć, że osoby o ciemnej karnacji, a także te mocno opalone potrzebują więcej czasu na syntezę witaminy D3 pod wpływem promieni słonecznych.

Czy warto brać witaminę D latem?

W miesiącach wiosennych i letnich słońca jest w naszej strefie klimatycznej wystarczająco dużo, by zapewnić sobie właściwą porcję witaminy D3. W okresie jesienno-zimowym jednak skuteczna synteza cholekalcyferolu może być utrudniona, ponieważ słońce często bywa zasłonięte chmurami, a dni są krótkie.

W utrzymaniu prawidłowego poziomu witaminy D, zwłaszcza w okresie od października do kwietnia, pomocne są suplementy diety. Witaminę D zawierają produkty Naturell, m.in.

Niektórzy specjaliści zalecają, by witaminę D3 suplementować przez cały rok, także latem, niezależnie od ekspozycji na słońce. Ma to związek z tym, że w naszej szerokości geograficznej również latem nie zawsze dni są na tyle słoneczne, by w pełni korzystać z dobrodziejstw naturalnej syntezy witaminy D3 i zgromadzić odpowiednią jej ilość.

Witamina D znajduje się również w innych produktach Naturell:

Na co pomaga witamina D?

Witamina D ma wszechstronne działanie, a zbyt mała jej ilość niekorzystnie wpływa  na stan naszego organizmu. Suplementy z witaminą D mogą pomóc w okresie zwiększonego zapotrzebowania na ten składnik, w okresie obniżonej odporności, w czasie intensywnego rozwoju układu kostnego.

Ile brać witaminy D dziennie?

Zalecana dzienna ilość witaminy D:

  • 400 UI dziennie dla noworodków i niemowląt,
  • od 800 do 2000 UI dziennie dla starszych dzieci,
  • 2000 UI dziennie dla osób dorosłych.

Jeśli suplementujemy witaminę D przez cały rok, weźmy pod uwagę nasz styl życia i dietę. Być może latem potrzebna będzie mniejsza ilość „witaminy słońca” dostarczanej w postaci suplementów diety, zaś jej porcję należy zwiększyć w okresie jesienno-zimowym, np. do 4000 UI. W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badanie na oznaczenie poziomu witaminy D we krwi.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o witaminę D

1. Jak długo trzeba przebywać na słońcu, aby organizm wytworzył witaminę D?

Wystarczy około 15 minut dziennie w godzinach 10–15, z odsłoniętą twarzą, ramionami i np. nogami. Jeśli używasz kremu z filtrem, ekspozycja powinna trwać dłużej. Osoby o ciemniejszej karnacji lub mocno opalone potrzebują nieco więcej czasu, aby uzyskać ten sam efekt.

2. Czy trzeba suplementować witaminę D w okresie wiosenno-letnim?

W teorii wiosną i latem w naszej szerokości geograficznej słońca jest wystarczająco dużo, by zapewnić odpowiedni poziom witaminy D. Jednak ze względu na zmienną pogodę i tryb życia (np. praca w biurze) nie zawsze synteza witaminy D ze słońca jest wystarczająca. Dlatego niektórzy specjaliści zalecają suplementację witaminy D przez cały rok – najlepiej po wcześniejszym sprawdzeniu poziomu witaminy D we krwi.

3. Jak sprawdzić poziom witaminy D w organizmie?

Najpewniejszym sposobem jest badanie krwi – oznaczenie poziomu 25(OH)D. Optymalny zakres to zwykle 30–50 ng/ml. Jeśli wynik jest niższy, warto rozważyć suplementację w porozumieniu z lekarzem.

4. Witaminę D przyjmować z posiłkiem, czy najlepiej na czczo?

Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego najlepiej wchłania się właśnie w obecności tłuszczu. Lepiej przyjmować ją w trakcie posiłku zawierającego zdrowe tłuszcze, co zwiększa biodostępność i skuteczność suplementacji.

Najważniejsze produkty ze składnikiem: