Jakie są wady postawy u dzieci i jak im zapobiegać?
Noszenie ciężkiego tornistra, długie przebywanie w ławce szkolnej, spędzanie czasu wolnego przed komputerem i smartfonem, niewielka aktywność fizyczna – to wszystko może być przyczyną nieprawidłowości w obrębie układu ruchu1. Wady postawy u dzieci zwykle dotyczą kręgosłupa, klatki piersiowej lub nóg. Sprawdź, jakie są najczęstsze wady postawy u dzieci? Co robić, aby zapobiegać wadom postawy?
Rodzaje wad postawy u dzieci
Podział najczęściej obejmuje wady postawy kręgosłupa, klatki piersiowej oraz w obrębie stóp1.
Najczęściej występujące wady kręgosłupa1:
- Plecy okrągłe – nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym.
- Plecy wklęsłe – pogłębiona lordoza, czyli wygięcie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.
- Plecy okrągło-wklęsłe – kombinacja wklęsłości i okrągłości kręgosłupa.
- Plecy płaskie – spłaszczenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa.
- Skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa.
Wady klatki piersiowej mogą obejmować:
- Klatka piersiowa lejkowata – wklęśnięcie ściany klatki piersiowej.
- Klatka piersiowa kurza – wysunięcie mostka do przodu i spłaszczenie boków klatki piersiowej.
W obrębie nóg najczęściej występują:
- Kolana koślawe – odchylenie kończyn dolnych do boku.
- Kolana szpotawe – nieprawidłowe ustawienie kości udowej względem kości podudzia.
- Płaskostopie – zanik fizjologicznego łuku stopy.
- Stopa koślawa – obniżenie łuków stopy z odchyleniem pięty na zewnątrz.
- Stopa szpotawa – stopa skierowana do środka.
- Stopa wydrążona – nadmierne wysklepienie łuku stopy.
Aby odpowiednio zadbać o prawidłowy rozwój swojej pociechy, skonsultuj się z lekarzem i zgłoś się z nią na badanie wad postawy u dzieci. Im szybciej zareagujemy i wdrożymy odpowiednie ćwiczenia, tym łatwiej będzie wrócić do pełnej sprawności, dlatego ważne aby nie zwlekać z wizytą u specjalisty.
Jakie są przyczyny wad postawy u dzieci?
Wady postawy u dzieci często mają różnorodne przyczyny, które mogą wydawać się na pierwszy rzut oka błahe, ale nie warto ich bagatelizować2. W dzisiejszych czasach wiele dzieci prowadzi siedzący tryb życia. Często spędzają długie godziny przed ekranami – laptopów czy smartfonów – co prowadzi do osłabienia mięśni i wyrabiania nieprawidłowych nawyków w postawie ciała.
Nieprawidłowa ergonomia miejsca do nauki
Jednym z kluczowych aspektów jest niewłaściwe siedzenie i brak odpowiedniej ergonomii nauki. Meble (biurko i fotel), które nie są dostosowane do ich wzrostu, również mogą stanowić problem, zmuszając je do przyjmowania niewygodnych pozycji.
Jednak najbardziej problematyczne jest spędzanie długiego czasu w jednej pozycji. Mówi się, że najlepsza pozycja do nauki czy pracy to każda kolejna. Ważne jest, aby regularnie zmieniać pozycje i wykorzystywać przerwy szkolne do rozruszania ciała, zamiast pozostawać w szkolnej ławce.
2. Noszenie tornistra na jednym ramieniu
Dodatkowo, noszenie ciężkich tornistrów na jednym ramieniu czy w jednej ręce może prowadzić do asymetrii w postawie.
3. Emocje wynikające z okresu dojrzewania
Warto również zwrócić uwagę na to, że dzieci często czują się niepewnie w związku z dorastaniem. U dziewczynek może występować chęć ukrycia rosnących piersi, co również może wpływać na to, jak się poruszają i jak siedzą. Ważna w tej kwestii jest edukacja i rozmowa z pociechami o zmianach, które pojawiają się w ich ciele. Na postawę wpływa bowiem poczucie własnej wartości oraz pewność siebie.
4. Źle zbilansowana dieta
Dieta również odgrywa swoją rolę – niewłaściwe odżywianie, zbyt małe spożycie ważnych składników lub nadmierne przejadanie mogą wpływać na kondycję kości i zębów, mięśni i brak amortyzacji. Dlatego niezwykle istotne jest, aby zwracać uwagę na codzienne nawyki żywieniowe dzieci i wprowadzać zmiany, które mogą przyczynić się do poprawy ich postawy oraz ogólnego samopoczucia.
Sprawdź też:
- Piramida Zdrowego Żywienia – dlaczego zastąpił ją Talerz i jakie są najnowsze zalecenia żywieniowe dla dzieci i nastolatków?
- Jak zachęcić dziecko do jedzenia warzyw? Proste wskazówki dla rodziców
- Jak zachęcić dziecko do aktywności fizycznej? Praktyczne wskazówki dla rodziców
Jak zapobiegać wadom postawy u dzieci?
Wady postawy u dzieci mogą być wrodzone lub nabyte. O ile na te pierwsze nie mamy wpływu, o tyle tym drugim możemy skutecznie zapobiegać. Profilaktyka wad postawy u dzieci to m.in3:
- Codzienna dbałość o utrzymanie prawidłowej postawy.
- Eliminacja czynników stanowiących zagrożenie wystąpienia wady.
- Zapewnienie dziecku odpowiedniej dla niego ilości ruchu.
- Specjalne ćwiczenia na wady postawy u dzieci.
- Regularna kontrola stanu zdrowia dziecka.
Bibliografia:
- Wójcik W., Plebańczyk E., Wady postawy ciała u dzieci w wieku szkolnym (https://cloud7w.edupage.org/cloud/Wady_postawy_u_dzieci_w_wieku_szkolnym.pdf?z%3ACufOEhk1O%2FgnYyPmIxGWTRC7SyL%2FdS7g50579j6JjxWZHuvTynafn1E832GU2uqd)
- Ostręga W., Wady postawy u dzieci i młodzieży. Przyczyny powstawania i zapobieganie w domu i szkole, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa, 2014.
- Górecki A., Kiwerski J., Kowalski I. i in., Profilaktyka wad postawy u dzieci i młodzieży w środowisku nauczania i wychowania, Warszawa, 2009.