Jakie są wady postawy u dzieci i jak im zapobiegać?

Zdrowie i pełna sprawność to jedna z cenniejszych wartości, które można podarować dziecku. Dzisiaj, w dobie szybkiego postępu techniki, aktywność ruchowa wielu dzieci jest mocno ograniczona, a to może powodować różnego rodzaju wady postawy.
Fizjoterapeutka pokazuje dziewczynce w wieku szkolnym jak wykonywać ćwiczenia na wady postawy u dzieci.
Autor: Redakcja Naturell
Data publikacji: 18.06.2025

Noszenie ciężkiego tornistra, długie przebywanie w ławce szkolnej, spędzanie czasu wolnego przed komputerem i smartfonem, niewielka aktywność fizyczna – to wszystko może być przyczyną nieprawidłowości w obrębie układu ruchu1. Wady postawy u dzieci zwykle dotyczą kręgosłupa, klatki piersiowej lub nóg. Sprawdź, jakie są najczęstsze wady postawy u dzieci? Co robić, aby zapobiegać wadom postawy?

Rodzaje wad postawy u dzieci

Podział najczęściej obejmuje wady postawy kręgosłupa, klatki piersiowej oraz w obrębie stóp1.

Najczęściej występujące wady kręgosłupa1:

  • Plecy okrągłe – nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym.
  • Plecy wklęsłe – pogłębiona lordoza, czyli wygięcie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.
  • Plecy okrągło-wklęsłe – kombinacja wklęsłości i okrągłości kręgosłupa.
  • Plecy płaskie – spłaszczenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa.
  • Skolioza – boczne skrzywienie kręgosłupa.

Wady klatki piersiowej mogą obejmować:

  • Klatka piersiowa lejkowata – wklęśnięcie ściany klatki piersiowej.
  • Klatka piersiowa kurza – wysunięcie mostka do przodu i spłaszczenie boków klatki piersiowej.

W obrębie nóg najczęściej występują:

  • Kolana koślawe – odchylenie kończyn dolnych do boku.
  • Kolana szpotawe – nieprawidłowe ustawienie kości udowej względem kości podudzia.
  • Płaskostopie – zanik fizjologicznego łuku stopy.
  • Stopa koślawa – obniżenie łuków stopy z odchyleniem pięty na zewnątrz.
  • Stopa szpotawa – stopa skierowana do środka.
  • Stopa wydrążona – nadmierne wysklepienie łuku stopy.

Aby odpowiednio zadbać o prawidłowy rozwój swojej pociechy,  skonsultuj się z lekarzem i zgłoś się z nią na badanie wad postawy u dzieci. Im szybciej zareagujemy i wdrożymy odpowiednie ćwiczenia, tym łatwiej będzie wrócić do pełnej sprawności, dlatego ważne aby nie zwlekać z wizytą u specjalisty.

Jakie są przyczyny wad postawy u dzieci?

Wady postawy u dzieci często mają różnorodne przyczyny, które mogą wydawać się na pierwszy rzut oka błahe, ale nie warto ich bagatelizować2. W dzisiejszych czasach wiele dzieci prowadzi siedzący tryb życia. Często spędzają długie godziny przed ekranami – laptopów czy smartfonów – co prowadzi do osłabienia mięśni i wyrabiania nieprawidłowych nawyków w postawie ciała.

Nieprawidłowa ergonomia miejsca do nauki

Jednym z kluczowych aspektów jest niewłaściwe siedzenie i brak odpowiedniej ergonomii nauki. Meble (biurko i fotel), które nie są dostosowane do ich wzrostu, również mogą stanowić problem, zmuszając je do przyjmowania niewygodnych pozycji.

Jednak najbardziej problematyczne jest spędzanie długiego czasu w jednej pozycji. Mówi się, że najlepsza pozycja do nauki czy pracy to każda kolejna. Ważne jest, aby regularnie zmieniać pozycje i wykorzystywać przerwy szkolne do rozruszania ciała, zamiast pozostawać w szkolnej ławce.

2. Noszenie tornistra na jednym ramieniu

Dodatkowo, noszenie ciężkich tornistrów na jednym ramieniu czy w jednej ręce może prowadzić do asymetrii w postawie.

3. Emocje wynikające z okresu dojrzewania

Warto również zwrócić uwagę na to, że dzieci często czują się niepewnie w związku z dorastaniem. U dziewczynek może występować chęć ukrycia rosnących piersi, co również może wpływać na to, jak się poruszają i jak siedzą. Ważna w tej kwestii jest edukacja i rozmowa z pociechami o zmianach, które pojawiają się w ich ciele. Na postawę wpływa bowiem poczucie własnej wartości oraz pewność siebie.

4. Źle zbilansowana dieta

Dieta również odgrywa swoją rolę – niewłaściwe odżywianie, zbyt małe spożycie ważnych składników lub nadmierne przejadanie mogą wpływać na kondycję kości i zębów, mięśni i brak amortyzacji. Dlatego niezwykle istotne jest, aby zwracać uwagę na codzienne nawyki żywieniowe dzieci i wprowadzać zmiany, które mogą przyczynić się do poprawy ich postawy oraz ogólnego samopoczucia.

Sprawdź też:

Jak zapobiegać wadom postawy u dzieci?

Wady postawy u dzieci mogą być wrodzone lub nabyte. O ile na te pierwsze nie mamy wpływu, o tyle tym drugim możemy skutecznie zapobiegać. Profilaktyka wad postawy u dzieci to m.in3:

  1. Codzienna dbałość o utrzymanie prawidłowej postawy.
  2. Eliminacja czynników stanowiących zagrożenie wystąpienia wady.
  3. Zapewnienie dziecku odpowiedniej dla niego ilości ruchu.
  4. Specjalne ćwiczenia na wady postawy u dzieci.
  5. Regularna kontrola stanu zdrowia dziecka.

 

Bibliografia:

  1. Wójcik W., Plebańczyk E., Wady postawy ciała u dzieci w wieku szkolnym (https://cloud7w.edupage.org/cloud/Wady_postawy_u_dzieci_w_wieku_szkolnym.pdf?z%3ACufOEhk1O%2FgnYyPmIxGWTRC7SyL%2FdS7g50579j6JjxWZHuvTynafn1E832GU2uqd)
  2. Ostręga W., Wady postawy u dzieci i młodzieży. Przyczyny powstawania i zapobieganie w domu i szkole, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa, 2014.
  3. Górecki A., Kiwerski J., Kowalski I. i in., Profilaktyka wad postawy u dzieci i młodzieży w środowisku nauczania i wychowania, Warszawa, 2009.

Redakcja Naturell

Najnowsze artykuły

Dzieci w wieku szkolnym jedzą drugie śniadanie na stołówce, przestrzegając zdrowej diety.
czytaj
Nastolatka w koszuli w kratę przygotowuje z mamą w kuchni zdrowy posiłek w ramach zdrowej diety dla nastolatków.
czytaj