Co warto suplementować, będąc w ciąży?
Suplementacja w ciąży to realne wsparcie dla zdrowia mamy i rozwijającego się dziecka, jednak warto ją stosować zawsze po konsultacji z lekarzem prowadzącym. Sprawdź, jakie składniki są potrzebne w poszczególnych trymestrach i co warto monitorować.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie suplementy są niezbędne w ciąży,
- jak dobrać suplementację do trymestru,
- na co zwrócić uwagę przy wyborze preparatu,
- jak łączyć suplementy z dietą.
Co warto suplementować w ciąży? W ciąży należy obowiązkowo suplementować kwas foliowy, witaminę D i jod. W wielu przypadkach lekarz zaleca też suplementację DHA, żelaza, magnezu, wapnia i witaminy B12. Rodzaj i ilość poszczególnych składników powinien dobrać lekarz na podstawie wyników badań i zapotrzebowania.
Jakie suplementy w ciąży warto stosować?
Na pierwszym miejscu jest kwas foliowy (witamina B9). Foliany przyczyniają się do wzrostu tkanek matczynych w czasie ciąży. Suplementację warto rozpocząć jeszcze przed zajściem w ciążę[1], jednak warto wcześniej wykonać badanie sprawdzające poziom kwasu foliowego we krwi.
Kolejnym niezbędnym składnikiem jest witamina D3. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca suplementację na poziomie m.in. 1500-2000 IU dziennie przez całą ciążę – niezależnie od pory roku[2].
Nie można też zapominać o jodzie[3]. U kobiet w ciąży oraz karmiących zapotrzebowanie na jod zwiększa się, dodatkowo suplementacja jodem zalecana jest u kobiet planujących ciążę. Zalecana porcja to zwykle 150–200 µg dziennie, ale jej wprowadzenie warto skonsultować z lekarzem, zwłaszcza przy chorobach tarczycy. Te suplementy należy przyjmować niezależnie od diety.
Jakie suplementy w ciąży mogą być potrzebne?
W zależności od diety, wyników badań i objawów, lekarz może zalecić także:
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) – spożywanie DHA przez matkę wspomaga prawidłowy rozwój oczu u płodu i niemowląt karmionych piersią i jest rekomendowane[4]. Korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 200 mg DHA dziennie ponad zalecane dzienne spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 dla dorosłych, tj: 250 mg DHA i kwasu eikozapentaenowego (EPA).
- Żelazo – suplementacja żelaza może być konieczna w ciąży np przy niskim poziomie ferrytyny. Nie należy stosować go profilaktycznie bez wyraźnych wskazań[5].
- Magnez – wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pracę mięśni. Suplementację można rozważyć przy niskim poziomie spożycia tego składnika.
- Wapń – jest potrzebny do utrzymania zdrowych kości, ale jego suplementacja ma sens głównie wtedy, gdy dieta nie pokrywa zapotrzebowania.
- Witamina B12 – szczególnie ważna u wegetarianek i weganek. Witamina B12 pomaga w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek odpowiedzialnych za transport tlenu w organizmie i wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego i nerwowego.
Jak dobrze dobrać suplementację w ciąży?
Nie każdy preparat dla kobiet w ciąży jest odpowiedni. Warto wybierać produkty zawierające składniki o dobrej biodostępności, zawierające składniki w rekomendowanych ilościach i wolne od zbędnych dodatków (cukru, barwników, sztucznych aromatów).
Ważne też, aby nie dublować składników — jeśli suplementujesz osobno witaminę D, nie potrzebujesz dużej ilości tej witaminy w wieloskładnikowym preparacie. Suplementację najlepiej ustalać wspólnie z ginekologiem prowadzącym.
Q&A – najważniejsze pytania o suplementy w ciąży
1. Czy trzeba suplementować wszystkie składniki od pierwszych tygodni ciąży?
Nie. W pierwszym trymestrze najważniejszy jest kwas foliowy, witamina D i jod. Pozostałe suplementy wprowadza się w zależności od potrzeb. Niemniej zakres suplementowanych składników i ich ilości należy zawsze ustalić z lekarzem.
2. Jak wybrać suplement w ciąży?
Przy wyborze suplementu w ciąży warto zwrócić uwagę, na to, czy zawarte w nim składniki mają dobrze przyswajalną formę i czy mają czysty skład bez zbędnych dodatków, takich jak np. cukier, sztuczne barwniki czy aromaty. Jednak należy pamiętać, że wybór suplementu w ciąży należy skonsultować ze swoim lekarzem prowadzącym.
3. Kto powinien ustalać suplementację w ciąży?
Zawsze lekarz prowadzący ciążę – tylko on może dobrać ilości składników i sprawdzić, czego faktycznie potrzebujesz.
Przypisy:
[1] https://www.who.int/tools/elena/interventions/folate-periconceptional
[2] https://www.ptgin.pl/sites/scm/files/2022-01/07.2020 – Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych_0.pdf
[3] Skrypnik D, Moszak M, Wender-Ożegowska E, Bogdański P. Comparison of Polish and international guidelines on diet supplements in pregnancy – review. Ginekol Pol. 2021;92(4):322–330. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33844264/
[4] Cetin I, Devlieger R, Isolauri E, Obeid R, Parisi F, Pilz S, van Rossem L, Steegers-Theunissen R; Maternal Nutrition Delphi Study Group. International expert consensus on micronutrient supplement use during the early life course. BMC Pregnancy and Childbirth. 2025;25:44. doi:10.1186/s12884-024-07123-5
[5] https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/czy-suplementacja-w-okresie-ciazy-jest-konieczna-wnioski-z-najnowszych-rekomendacji-polskiego-towarzystwa-ginekologow-i-poloznikow-ptgip